อึลูก! บอกอะไรได้กว่าที่คิด อึสีนี้ ลักษณะแบบไหนผิดปกติ
อึลูก! บอกอะไรได้กว่าที่คิด อึสีนี้ ลักษณะแบบไหนผิดปกติ
โดย : หมอคู่คิดส์ | 14 มิถุนายน 2024 | บทความทางการแพทย์
Highlight
- สีอึและลักษณะอุจจาระลูกน้อย ถือเป็นสัญญาณบ่งบอกสุขภาพและระบบขับถ่ายเบื้องต้นได้ดี
- อึแต่ลละสี อึแต่ละลักษณะ บ่งชี้ถึงคุณภาพทางโภชนาการของลูกได้ พ่อแม่ต้องเพิ่มอาหารอะไร งดอะไรให้พวกเขา
- ลักษณะอึ แข็ง เละ แห้ง แตกหรือนุ่ม ก็บอกได้หมดว่าระบบทางเดินอาหารของเด็กตอนนี้เป็นอย่างไร
- ช่วงที่ลูกน้อยรับสารอาหารผ่านนมแม่เป็นหลัก คุณแม่ต้องระมัดระวังอาหารการกินเป็นพิเศษ ทุกอย่างถูกส่งต่อผ่านน้ำมายังลูก
- ฟรี! เช็กสุขภาพเจ้าตัวเล็กง่าย ๆ จากสีและลักษณะอึ กับ “น้องก้อนAI” 🔎แอดไลน์ @babypoop | https://lin.ee/nPDDWAOU
ฟรี! น้องก้อน AI ผู้ช่วยวิเคราะห์อึลูกน้อย ลูกอึแบบนี้ท้องเสียไหม?
อึลูกอย่ามองข้าม สัญญาณอันตรายที่อาจบอกได้ว่าเจ้าตัวน้อยของคุณอาจมีปัญหาสุขภาพ
ส่งรูปอึมาให้น้องก้อนช่วยเช็กได้เลย ตอบไวทันใจ! ฟรี!🔎แอดไลน์ @babypoop | https://lin.ee/nPDDWAOU
💩น้องก้อน AI 💩 พัฒนาโดยทีม ‘หมอคู่คิดส์’ และบุคลากรทางการแพทย์มากประสบการณ์ ด้วยความมุ่งหวังที่อยากให้เด็กไทยของเรามีสุขภาพดี
สุขภาพลูกเช็กได้ง่าย ๆ จากสีอึและลักษณะอุจจาระ
สัญญาณเตือนเรื่องสุขภาพลูกน้อย ไม่ใช่แค่อาการป่วยไข้ ไม่สบายตัวหรือร้องไห้งอแงเท่านั้น อีกหนึ่งสัญญาณเตือน “สีอึและลักษณะอุจจาระ” หรือระบบการขับถ่ายของลูกเป็นอีกหนึ่งสิ่ง ที่หมอคู่คิดส์ – แอปฯ หมอเด็กออนไลน์ ไม่อยากให้คุณพ่อคุณแม่ทั้งหลายละเลย ยิ่งในเด็กเล็กที่ยังสื่อสารบอกความต้องการ บอกความเจ็บปวดของพวกเขาไม่ได้ สิ่งเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่เกิดขึ้นจึงเป็นอะไรที่สำคัญมาก
ทุกความเปลี่ยนแปลงใหม่ ที่เกิดขึ้นกับลูกในทุกวัน พ่อแม่ไม่ควรปล่อยให้คลาดสายตา โดยเฉพาะระบบขับถ่ายที่ควรเป็นไปปกติทุก ๆ วัน โดยสังเกตง่ายได้จากสีอึและลักษณะอึของลูก ซึ่งอึแต่ละสีก็บอกถึงสุขภาพเด็กที่แตกต่างกัน รวมถึงบอกได้ด้วยว่าอาหารการกินที่พ่อแม่เตรียมให้ลูกแต่ละมื้อนั้น ครบถ้วนไหม ยังขาดโภชนาการส่วนไหนหรือไม่ หรือต้องให้กินน้ำเยอะกว่านี้
นอกจากนี้ลักษณะอึ แข็ง เละ แห้ง แตกหรือนุ่ม ก็บอกได้หมดว่าระบบทางเดินอาหารของเด็กตอนนี้เป็นอย่างไร มีอะไรที่เราต้องกังวลไหมนะ?
ลูกอึสีนี้บอกอะไร? แบบไหนท้องเสีย แบบไหนต้องหาหมอ!
วันนี้หมอคู่คิดส์ ชวนพ่อแม่มาทำความเข้าใจความหมายที่ซ่อนอยู่ในอึลูก ใครที่กำลังกินข้าวก็ขอให้ข้ามผ่านไปก่อนนะคะ เพราะบทความนี้จะพาดูตั้งแต่ความหมายของสีและลักษณะอึลูกแบบครบจบ พร้อมวิธีแนะนำหรือถ้าอยากได้คำตอบทันใจ ก็แอดไลน์ถาม “น้องก้อน AI” จากลิงก์ด้านบนได้เลยน้า
ลูกอึแบบไหนถึงเรียกได้ว่าท้องเสีย? ขับถ่ายกี่ครั้งถึงต้องกังวล? ต้องปรับต้องแก้ยังไง หรือแบบไหนต้องไปหาหมอแล้วนะ?
ทุกข้อสงสัย คำตอบอยู่ด้านล่างนี้แล้ว ไปดูกัน!
ลูกอึสีแบบนี้ปกติ พ่อแม่วางใจได้
- ลูกอึสีเหลืองมัสตาร์ด/เหลืองทอง – เด็กกินนมแม่
ทารกหรือเด็กที่กินนมแม่และสุขภาพดี จะอึออกมามีสีเหลืองมัสตาร์ด เหลืองฟักทองหรือเหลืองทองในลักษณะเหนียวเล็กน้อย ปกติแล้วในช่วง 6 สัปดาห์แรก เด็กที่กินนมแม่อย่างเดียว จะอุจจาระประมาณ 3-4 ครั้ง/วัน หรือวันละ 1 ครั้ง ถือว่าปกติ หรือทุกครั้งหลังกินนมแม่ก็ได้เช่นกัน
ขณะเดียวกันเด็กบางคนก็ไม่ขับถ่ายเลยเป็นอาทิตย์ เพราะนมแม่มีสารอาหารสำคัญที่ส่งผลต่อการเจริญเติบโตค่อนข้างมากและหลากหลาย ร่างกายลูกจึงดูดซึมนำสารอาหารไปใช้หมด จนไม่เหลือให้ขับถ่ายออกมา
Tips การที่อึลูกมีสีเหลืองมัสตาร์ด (อมส้ม) มักเกิดจากการดื่มนมส่วนหน้ามากกว่านมส่วนหลัง การที่ทารกดื่มนมไม่เกลี้ยงเต้าอาจะเป็นเหตุให้เด็กบางคนท้องเสียได้ด้วย เพราะนมส่วนหน้าเต็มไปด้วยน้ำตาลแลกโตส การที่เด็กกินน้ำตาลชนิดนี้เข้าไปปริมาณมากในเวลาอันสั้น อาจทำให้ลูกท้องเสียได้
- ลูกอึสีน้ำตาล – เด็กกินนมผงหรือนมผสม
สุขภาพเด็กแข็งแรง การทำงานของระบบย่อยและทางเดินอาหารเป็นปกติ คุณพ่อคุณแม่ไม่ต้องกังวลมักพบในเด็กที่กินนมผงหรือกินนมผสม ทั้งนมแม่และนมชง โดยสีอึที่ออกมาจะเป็นสีน้ำตาล สีน้ำตาลอ่อนไปจนถึงสีเหลืองได้ ส่วนลักษณะจะออกเหนียวคล้ายแป้งเปียก คล้ายเนยถั่วหรือเป็นก้อนแข็ง ทั้งนี้ปริมาณของอึที่ออกมาจะมากกว่าเด็กที่กินนมแม่
ขณะเดียวกัน ลูกจะเสี่ยงเกิดภาวะท้องผูกได้มากกว่านมแม่ เพราะเกิดจากการที่ไขมันไปรวมกับแคลเซียมในนม จนเกิดเป็นก้อนแข็งในอุจจาระ
- ลูกอึสีเขียว
อาจเกิดจากช่วงนั้นคุณแม่รับประทานผักใบเขียว ธาตุเหล็กหรือยาบางชนิดในปริมาณมาก จนลูกน้อยได้รับสารเหล่านั้นจากน้ำนมตามไปด้วย ส่งผลให้ลูกอึออกมามีสีเขียวได้ แต่หากอุจจาระนั้นเริ่มมีลักษณะเหลว เป็นน้ำไม่จับก้อนหรือมีกลิ่นเหม็นร่วมด้วย อาจเป็นอาการเริ่มต้นของโรคท้องร่วงในเด็ก ซึ่งอาจเกิดจากการเอฟเฟกต์ของยาเด็กกินยาบางชนิดก็เป็นได้ พ่อแม่อาจจะต้องสังเกตลักษณะของอึลูกน้อยประกอบด้วยเช่นกัน
- อึสีเขียวเข้ม ดำ (ขี้เทา)
พบมากในเด็กแรกเกิด ช่วง 1-3 วันหลังคลอด อุจจาระของเจ้าตัวน้อยอาจมีสีเขียวเข้ม ดำออกเทา ลักษณะคล้ายยางมะตอยเนื้อเนียนละเอียดมีความเหนียว เพราะเกิดจากการกินน้ำคร่ำ น้ำดี เมือก เซลล์ผิวหนัง รวมถึงของเสียอื่น ๆ เข้าไปขณะอยู่ในท้องแม่
ช่วงแรก ๆ ที่เด็กลืมตาดูโลกจึงเป็นช่วงของการขับขี้เทาออกจากลำไส้ หลังจากนั้นอุจจาระของลูกจะค่อย ๆ เปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลและเหลือง หากกินนมแม่หรือนมชง แต่ถ้าภายใน 48 แรกชั่วโมงหลังคลอด ลูกน้อยไม่ขับถ่ายขี้เทาออกมา ถือว่าผิดปกติ อาจเสี่ยงภาวะลำไส้อุดตันได้
ลูกอึสีนี้ไม่ปกติ สังเกตอาการ พบแพทย์ ด่วน!
- ลูกอึน้ำตาลปนเลือด – ติดเชื้อหรือเป็นแผลเป็นอักเสบรุนแรงในทางเดินอาหาร
เมื่อใดก็ตามที่ลูกน้อยเริ่มอึแล้วมีเลือดปน ไม่ว่าจะเป็นอึสีไหนก็ตาม จะเป็นประเภทของอุจจาระที่คุณแม่ต้องเฝ้าระวังและรีบพาทารกไปพบแพทย์ทันที เนื่องจากอาจจะมีการติดเชื้อในลำไส้ จากอาการแพ้นม หรือทวารหนักเป็นแผล
- ลูกอึสีดำ – เลือดออกทางเดินอาหารส่วนบน
อย่างแรกให้คุณแม่โฟกัสที่อาหารที่กินก่อนในช่วงนี้ ว่าเป็นอาหารกลุ่มที่ทำให้เกิดสีดำ เช่น บลูเบอร์รี่ องุ่น ช็อกโกแลต เป็นต้น แน่นอนว่ายาบางประเภทก็อาจจะทำให้เกิดเอฟเฟกต์ได้
หากไม่ได้กินอาหารกลุ่มดังกล่าว แล้วลูกอึเป็นสีดำและมีลักษณะเหลวคล้ายมะตอยและมีกลิ่นเหม็น อาจเป็นสัญญาณบอกว่าระบบย่อยอาหารทำงานได้ไม่ดี หรือลูกน้อยของคุณกำลังมีเลือดออกทางเดินอาหารส่วนบน เช่น หลอดอาหาร และกระเพาะอาหาร หรือเกิดแผลในทางเดินอาหาร ฯลฯ แนะนำให้พบแพทย์ หรือลองประเมินอาการเบื้องต้นกับทีมบุคลากรทางการแพทย์จากรพ.ชั้นนำ ได้ที่แอปฯ หมอคู่คิดส์
- ลูกอึสีเทาเข้ม – เสี่ยงเกิดภาวะท่อน้ำดีอุดตัน
หากพ้นช่วงแรกเกิด 2-3 วันแรกที่ทารกจะขับถ่ายออกมาเป็นสีเทาตามปกติแล้ว ในช่วงวัยอื่น ๆ ลูกน้อยยังอึออกมาเป็นสีเทาเข้มอยู่ อาจจะสังเกตได้ว่ามีเลือดออกในระบบทางเดินอาหารส่วนต้น
แต่อึของเจ้าตัวน้อยออกแนวสีเทาอ่อน อาจเป็นสัญญาณเตือนถึงภาวะตับหรือตับอ่อนมีปัญหา ทั้งนี้ถ้าอึเป็นสีเทาอ่อนไปทางขาว อาจบ่งชี้ได้ว่ามีภาวะท่อน้ำดีอุดตัน ส่งผลให้อุจจาระขาดน้ำดีหรือมีปัญหาที่ตับอ่อน นอกจากนี้รับประทานยาบางชนิดของคุณแม่ อย่างธาตุเหล็กบำรุงเลือดหรือยาชนิดอื่น ๆ ก็อาจส่งผลให้อุจจาระของลูกเปลี่ยนสีได้เช่นเดียวกัน
- ลูกอึสีแดง – เลือดออกทางเดินอาหารส่วนล่าง
ก่อนจะตกใจหรือตื่นตูมไป คุณแม่ต้องพิจารณาก่อนว่า ช่วงนี้ได้กินอาหารที่มีสีออกโทนแดง เช่น บีทรูท มะเขือเทศ แครนเบอร์รี่ กระเจี๊ยบ มะละกอ แตงโม ฯลฯ รวมถึงได้กินยา หรือเครื่องดื่มที่มีการเติมสีผสมอาหารสีแดงไปหรือไม่
ถ้าไม่ได้กินอาหารกลุ่มนี้เลย แต่ลูกอึออกมาสีแดง อาจเป็นสัญญาณกลาย ๆ บอกได้ว่า ลูกน้อยของคุณอาจมีเลือดออกในทางเดินอาหารส่วนล่าง เช่น แผลฉีกขาดบริเวณรูทวารหนัก แผลในลำไส้ ภาวะลำไส้กลืนกัน ลำไส้อักเสบ เป็นต้น ทั้งนี้หากลูกน้อยถ่ายเป็นสีแดงแล้วมูกเลือดร่วมด้วย พบแพทย์ทันที
ลูกอึแบบนี้ สุขภาพหนูเป็นอย่างไรนะ?
พาคุณพ่อคุณแม่พิจารณาสีอึลูกน้อยกันไปแล้ว ทีนี้อีกหนึ่งอย่างที่ต้องดูด้วยเหมือนกัน ก็คือลักษณะของอุจจาระของเจ้าตัวน้อย ว่าเป็นแบบไหน ยาวสั้น เป็นก้อนแข็ง นุ่มเหลว เพราะทุกลักษณะของอึ ล้วนบ่งบอกถึงระบบขับถ่ายได้เป็นอย่างดี อย่าละเลยหนูกันนะ
ลูกอึแบบนี้ปกติ พ่อแม่วางใจได้
- อึเป็นแท่งนุ่มยาว คล้ายไส้กรอก
หากลูกอึออกมามีลักษณะผิวเรียบ อ่อนนุ่มเป็นแท่งยาว ถือเป็นอุจจาระที่อยู่ในเกณฑ์ดีมาก แสดงว่าร่างกายแข็งแรง ลูกน้อยมีสุขภาพดี อยู่ดี กินดีรับประทานอาหารครบ 5 หมู่ และเป็นอาหารที่ให้กากใยเพียงพอ ทั้งยังดื่มน้ำและนมได้ดีในปริมาณที่ต้องรับ ส่งผลให้ทางเดินอาหารทำหน้าที่ย่อยและดูดซึมอย่างสมดุล
- อึก้อนยาว แห้ง ผิวมีรอยแตก
อึลักษณะนี้ยังถือว่าปกติ ไม่ถึงขั้นท้องผูกให้กังวลใจ เพียงแต่ว่าเจ้าตัวน้อยอาจจะได้รับอาหารที่มีกากใยน้อยไปหน่อย คุณพ่อคุณแม่อาจจะปรับอาหารการกิน โดยเพิ่มผักและผลไม้ เช่น บร็อคโคลี่ มันฝรั่ง ข้าวโพด ผักโขม แครอท แตงกวา มะเขือเทศ ข้าวโพด แอปเปิล ส้ม ฯลฯ ในเมนูอาหารแต่ละมื้อให้มากขึ้น และอย่าลืมให้ลูกน้อยกินนม กินน้ำตามความต้องการของร่างกาย ให้เพียงพอ
- อึก้อนเล็กนุ่ม แยกจากกัน
ถ้ารวม ๆ แล้วอึของลูกยังไม่จับตัวเป็นก้อนแข็ง แยกกันแต่อึยังดูนิ่มมีพื้นผิวราบเรียบอยู่ ถือว่าปกติ คุณพ่อคุณแม่ไม่ต้องกังวลแต่อย่างใด อาจจะเพิ่มอาหารที่มีกากใยเพิ่มขึ้นตามคำแนะนำในข้อก่อนหน้า และอย่าลืมให้ลูกกินนมและน้ำในปริมาณที่เพียงพอต่อวัน เพื่อระบบขับถ่ายที่ดี
ลูกอึแบบนี้ไม่ปกติ สังเกตอาการ พบแพทย์ ด่วน!
- อึก้อนเล็กแข็ง คล้ายลูกกระสุน หรืออึก้อนเล็กแข็งเกาะตัวกัน
ลักษณะอึแบบนี้บอกได้ว่าลูกน้อยกำลังอยู่ในสภาวะร่างกายขาดน้ำ หรือกินอาหารที่มีกากใยน้อยเกินไป ไม่พอต่อการกระตุ้นการขับถ่าย ส่งผลให้ลำไส้เคลื่อนไหวน้อยลง เกิดการค้างของอุจจาระในลำไส้เป็นเวลานาน จนอึเริ่มจับกันเป็นก้อนเล็กแข็ง ซึ่งเป็นหนึ่งในสัญญาณของอาการท้องผูกนั่นเอง
วิธีแก้คือ คุณพ่อคุณแม่ควรปรับอาหารใหม่ เน้นอาหารกากใยสูง ให้กินผัก ผลไม้ โยเกิร์ต เพิ่มขึ้นและดื่มนมตามความต้องการของร่างกาย ควบคู่กับการกินอาหารให้ครบ 5 หมู่ เพื่อช่วยให้อุจจาระนิ่มและขับถ่ายได้ดี
- อึเป็นเนื้อเละ
เด็กท้องเสีย ซึ่งเกิดจากการกินอาหารที่ไม่สะอาดหรือได้รับเชื้อโรคเข้าไป โดยไวรัสที่ทำให้เจ้าตัวน้อยท้องเสียได้บ่อยครั้ง ได้แก่ ไวรัสโรต้า โดยส่วนใหญ่แล้วพบเชื้อชนิดนี้จากการที่ลูกกินอาหารปนเปื้อนเชื้อ หรือเชื้อติดมากับของเล่น (เด็กเอามือเข้าปากหลังจากจับของเล่น)
ความร้ายของไวรัสโรต้าคือจะทำให้ลำไส้อักเสบ ทำให้ระบบการย่อยและการดูดซึมของลำไส้ผิดแปรปรวน จนอุจจาระเหลวกว่าปกติหรือเป็นน้ำได้ อย่างไรก็ดี นอกจากไวรัสชนิดนี้แล้ว อาจเกิดจากการแพ้อาหารบางชนิด เช่น ไข่ กลูเตน โปรตีนนมวัว เป็นต้น
หากใน 1 วัน ลูกถ่ายออกมามีลักษณะนี้ เกิน 3 ครั้ง พบแพทย์ทันที
- อึเหลวหรือเป็นน้ำแยกออกมา
ลูกอาจอยู่ในภาวะเสี่ยงลำไส้ติดเชื้อ ซึ่งหมายความว่าลำไส้จะไม่ดูดซึมเกลือแร่และน้ำเกลือ สารอาหารต่าง ๆ ที่เข้าไปจะถูกขับถ่ายออกมาทั้งหมดหมด ซึ่งอาจร้ายแรงจนลูกเองอยู่ในภาวะขาดน้ำเลยก็ได้ โดยเฉพาะในเด็กเล็กอันตรายมาก ยิ่งถ้าอยู่ในวัยที่ต่อให้หิวน้ำก็ไม่สามารถกินน้ำได้ด้วยตัวเอง ยิ่งอันตราย ไหนจะระบบต่าง ๆ ในร่างกายยังพัฒนาไม่เต็มที่ พอที่จะต่อสู้กับสภาวะที่ร่างกายขาดน้ำ
หากลูกอึเหลวหรือเป็นน้ำแยกออกมา ปัสสาวะน้อย แม้จะถ่ายอุจจาระ 1-2 ครั้ง/วัน แนะนำให้พบแพทย์ทันที
ทำไมต้องเช็กอึลูกน้อย?
ถึงตรงนี้ คุณพ่อคุณแม่คงจะพอเข้าใจว่าทำไมเราควรเช็กสีและลักษณะอึของลูกน้อย ด้วยความใส่ใจและสม่ำเสมอ เพราะการขับถ่ายสามารถบ่งบอกถึงสุขภาพของลูกในเบื้องต้นได้ อย่าลืมรักษาความสะอาด ดูแลสุขอนามัยของลูกน้อยควบคู่กับการกินอาหารที่ดี มีประโยชน์ครบ 5 หมู่ เพื่อสุขภาพลูกน้อยที่แข็งแรง
- ร่างกายลูกน้อยกำลังส่งสัญญาณเรื่องสุขภาพหรือไม่
- ช่วยคัดกรองอาการป่วยเบื้องต้นของลูกได้
- รู้ว่าระบบขับถ่ายของลูกทำงานได้ดีแค่ไหน
- ต้องเพิ่มอาหารแบบไหน ลูกยังต้องกินอะไร หรืออะไรที่ต้องระวัง
ฟรี! ส่งรูปภาพอึลูกของลูกให้ “น้องก้อน AI”
ช่วยวิเคราะห์สุขภาพลูกน้อย แอดไลน์ @Babypoop https://lin.ee/nPDDWAOU
ปรึกษาเกี่ยวกับการขับถ่ายของลูกน้อยอย่างละเอียด เคสต่อเคส กับทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญจากโรงพยาบาลชั้นนำ ได้ตลอดทั้งกลางวันและกลางคืน ได้ที่แอปฯ หมอคู่คิดส์ ทุกอาการเจ็บป่วย เทคนิคการเลี้ยงลูก จิตวิทยาเด็ก พัฒนาการ เรื่องลูกถามหมอคู่คิดส์ดีกว่า iOS และ Android
โหลดแอปพลิเคชัน
และเริ่มปรึกษาได้เลย
“หมอคู่คิดส์” แอปฯ หมอเด็กออนไลน์
ดาวน์โหลดได้แล้ววันนี้
ติดต่อสอบถามเพิ่มเติม
