ลูกเล่นแรงจนเพื่อนร้องไห้ พ่อแม่ควรทำยังไง
ลูกเล่นแรงจนเพื่อนร้องไห้ พ่อแม่ควรทำยังไง
โดย : หมอคู่คิดส์ | 19 กันยายน 2025 | บทความแม่และเด็ก
Highlight
– การเล่นแรงไม่ใช่ความก้าวร้าวเสมอไป เพราะเด็กเล็กมักยังไม่เข้าใจหรือควบคุมแรงได้ไม่ดี
– พฤติกรรมเล่นแรงมีหลายสาเหตุ เช่น ควบคุมแรงไม่เป็น, พลังงานล้น, อารมณ์ยังไม่มั่นคง, ไปจนถึงการเลียนแบบจากสื่อหรือพี่น้อง
– หากไม่แก้ไข อาจส่งผลเสียระยะยาว เช่น ถูกเพื่อนปฏิเสธ, เกิดอุบัติเหตุ, หรือมีพฤติกรรมรุนแรงในอนาคต
– เทคนิคปรับพฤติกรรมที่ได้ผล คือการสื่อสารอย่างเข้าใจ, ไม่ดุด่าแรง, สอนผลลัพธ์ของการกระทำ และให้ระบายพลังในทางที่เหมาะสม
เมื่อเด็กเริ่มเติบโตสู่วัยที่ต้องเข้าสังคม การเล่นกับเพื่อนในสนามเด็กเล่นหรือในห้องเรียนถือเป็นเรื่องปกติ แต่บางครั้งเด็กอาจเล่นแรงเกินไปจนเพื่อนร้องไห้ หรือเกิดอุบัติเหตุเล็กๆ ที่สร้างความตกใจให้พ่อแม่อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ จนหลายครอบครัวอาจเกิดความสงสัยว่าลูกเราเป็นเด็กก้าวร้าวไหม หรือจะมีวิธีรับมืออย่างไร ไม่ให้ลูกโตไปเป็นคนรุนแรง บทความนี้จะพาคุณพ่อคุณแม่ไปทำความเข้าใจเบื้องหลังพฤติกรรมเล่นแรงของลูก พร้อมวิธีสังเกตและการป้องกันอย่างเหมาะสม โดยไม่ทำให้ลูกเสียความมั่นใจ และยังส่งเสริมพัฒนาการทางสังคมไปพร้อมกัน
เล่นแรง = ก้าวร้าว จริงไหม?
ก่อนอื่นมาทำความเข้าใจให้ชัดเจนว่าการที่เด็กเล่นแรง ไม่ได้แปลว่าเด็กจะเป็นคนก้าวร้าวเสมอไป เด็กบางคนอาจใช้แรงในการเล่น เช่น ผลักเพื่อน ดึงของ กระโดดชน ฯลฯ แต่ไม่ได้มีเจตนาให้เกิดความเจ็บปวดหรือต้องการรังแกเพื่อนคนอื่น ส่วนความก้าวร้าวนั้น มักจะเกิดจากเจตนาที่อยากทำให้คนอื่นเจ็บ ร้องไห้ หรือไม่สบายใจ เช่น ตีเพราะโกรธ หรือหยิกเพราะแกล้ง
สำหรับเด็กเล็กโดยเฉพาะวัย 2-4 ขวบ ยังไม่เข้าใจความแตกต่างของ “แรง” และ “เบา” อย่างชัดเจน และยังขาดทักษะควบคุมแรงของร่างกายตนเอง รวมถึงอารมณ์และการสื่อสาร จึงอาจแสดงออกผ่านการเล่นแรง ซึ่งอาจดูน่าตกใจในสายตาผู้ใหญ่ แต่เป็นเรื่องที่เกิดขึ้นได้ในช่วงวัยนี้
เพราะอะไรลูกถึงชอบเล่นแรง
พฤติกรรมการเล่นแรงของเด็ก มักเกิดจากหลายปัจจัยร่วมกัน โดยเฉพาะในวัย 3-6 ปี ซึ่งเป็นช่วงสำคัญของการพัฒนากล้ามเนื้อมัดใหญ่ การเข้าสังคม และอารมณ์ โดยสาเหตุหลักๆ มักเกิดจาก
ยังประมาณน้ำหนักมือไม่ได้
เด็กบางคนยังไม่สามารถควบคุมแรงมือหรือแรงเคลื่อนไหวได้ดี เช่น เวลาตบมือ ดึงของ หรือกอดเพื่อนแรงๆ
พลังงานเยอะ แต่ไม่รู้วิธีปลดปล่อย
เด็กวัยอนุบาลมีพลังงานมาก ถ้าไม่ได้วิ่งเล่น ปีนป่าย หรือทำกิจกรรมทางกายมากพอ อาจระบายพลังออกกับคนรอบข้างแทน
ยังแยกไม่ออกระหว่าง “เล่น” กับ “ทำร้าย”
สำหรับเด็กบางคน การกระโดดชน หรือขว้างของเล่นใส่เพื่อน อาจดูเหมือนเล่นสนุก แต่ไม่รู้ว่าสิ่งนั้นอาจทำให้เพื่อนเจ็บหรือกลัว
ยังควบคุมอารมณ์ได้ไม่ดี
เมื่อโกรธ น้อยใจ หรือหงุดหงิด เด็กอาจแสดงออกผ่านการใช้แรง เพราะยังไม่มีทักษะในการพูดหรือจัดการอารมณ์
เลียนแบบพฤติกรรมจากสื่อหรือพี่น้อง
การ์ตูน เกม หรือแม้แต่พี่ชายพี่สาวที่เล่นแรง อาจเป็นแบบอย่างที่เด็กเล็กลอกเลียนแบบโดยไม่รู้ว่าสิ่งเหล่านั้นอาจไม่เหมาะสม
ต้องการเรียกร้องความสนใจ
บางครั้งการเล่นแรงอาจทำให้พ่อแม่หันมาสนใจ หรือทำให้เพื่อนตอบสนองทันที เด็กจึงใช้พฤติกรรมนี้ซ้ำๆ โดยไม่รู้ว่าเป็นพฤติกรรมเชิงลบ
ถ้าปล่อยไว้โดยไม่แก้ จะเกิดอะไรขึ้น
– เพื่อนอาจเริ่มกลัว ไม่อยากเล่นด้วย เสี่ยงต่อการถูกปฏิเสธทางสังคม
– เกิดอุบัติเหตุ เช่น หกล้ม ฟกช้ำ หรือส่งผลต่อความสัมพันธ์ระหว่างเพื่อน
– ส่งผลต่อพัฒนาการด้านอารมณ์ ทำให้เด็กไม่เรียนรู้การควบคุมตนเอง
– โตไปอาจมีพฤติกรรมรุนแรงในสังคมหรือห้องเรียน
– เสี่ยงต่อการถูกทำโทษจากคุณครูหรือโรงเรียน
– ส่งผลต่อภาพลักษณ์ของเด็กในสายตาผู้ใหญ่หรือคนอื่นๆ
เทคนิคปรับพฤติกรรมลูกที่เล่นแรง
สังเกตอย่างใกล้ชิด
ลองสังเกตว่าลูกเล่นแรงเมื่อไร ที่ไหน กับใคร และก่อนหน้านั้นมีเหตุการณ์อะไรเกิดขึ้น เช่น หงุดหงิด หิว หรือเพิ่งดูการ์ตูนที่มีฉากต่อสู้
สื่อสารกับลูกด้วยภาษาง่ายๆ
เช่น “แบบนี้เพื่อนเจ็บนะ” หรือ “ถ้าอยากเล่นแรง ต้องเล่นที่สนาม ไม่ใช่กับเพื่อน”
อย่าดุลูกแรงๆ แต่ให้สอนว่าผลที่ตามมาคืออะไร
คำดุอาจทำให้เด็กกลัวหรือต่อต้าน ดังนั้นการอธิบายด้วยเหตุผลและสอนให้ขอโทษจะช่วยให้เด็กรู้จักความรับผิดชอบมากขึ้น
สอนให้รู้จักการเล่นที่พอดี
ทำให้ลูกเห็นว่า การเล่นแบบอ่อนโยนก็สนุก เช่น เล่นสมมติ เล่นสร้างบ้าน หรือเล่นจับคู่ของ
หาโอกาสให้ลูกปลดปล่อยพลังงานได้อย่างเหมาะสม
เช่น พาไปสนามเด็กเล่น วิ่ง ปีนป่าย เล่นกีฬา หรือเต้นประกอบเพลง
หลีกเลี่ยงสื่อรุนแรง
เลือกสื่อที่เน้นการเรียนรู้ ความร่วมมือ และความอ่อนโยน มากกว่าฉากต่อสู้หรือความรุนแรง
ชื่นชมเมื่อลูกแสดงพฤติกรรมดี
เช่น “แม่เห็นหนูเล่นกับเพื่อนเบาๆ แม่ดีใจมากเลยนะ”
มีข้อตกลงในบ้านที่ชัดเจน
สร้างกติกา เช่น “บ้านเราห้ามตีใคร”, “ห้ามผลักเพื่อน”, “เล่นแรงได้เฉพาะในสนามเท่านั้น” พร้อมกับผลที่ตามมาอย่างเหมาะสม เช่น ถ้าฝ่าฝืน ต้องหยุดเล่นชั่วคราว
เคล็ดลับเสริม : ฝึกควบคุมอารมณ์ลูกผ่านกิจกรรม
– การหายใจลึกๆ : ชวนลูกนั่งหายใจเข้า-ออกลึกๆ เมื่อลูกเริ่มโมโห
– สมุดอารมณ์ : ให้ลูกวาดหน้าตาเวลาโกรธ/ดีใจ เพื่อสังเกตอารมณ์ตนเอง
– บทบาทสมมติ : สวมบทเป็นเพื่อนแล้วจำลองสถานการณ์ เช่น “หนูเล่นแรงจนเพื่อนร้องไห้ แบบนี้เราควรทำยังไงดี?”
ลูกเล่นแรงแบบไหน ที่ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ
– ลูกมีพฤติกรรมรุนแรงต่อผู้อื่นซ้ำๆ แม้พ่อแม่จะสอนหรือฝึกฝนลูกแล้ว
– มีปัญหาในการควบคุมอารมณ์ขั้นรุนแรง เช่น โมโหร้าย ตีคนโดยไม่มีเหตุผล
– มีพฤติกรรมรุนแรงร่วมกับปัญหาอื่น เช่น พัฒนาการล่าช้า พูดช้า หรือเข้าสังคมยาก
– พฤติกรรมส่งผลต่อชีวิตประจำวัน เช่น โดนเชิญออกจากโรงเรียน หรือไม่มีเพื่อนเลย
สรุปพฤติกรรมลูกเล่นแรง
พฤติกรรมเล่นแรงไม่ใช่สัญญาณของการเป็นเด็กไม่ดี แต่เป็นสัญญาณว่าเด็กต้องการการเรียนรู้เรื่องการควบคุมแรง อารมณ์ และการเข้าสังคม ซึ่งการสื่อสารด้วยความเข้าใจ สร้างขอบเขตที่ชัดเจน และให้โอกาสลูกเรียนรู้ผ่านกิจกรรมเชิงบวก คือกุญแจสำคัญในการปรับพฤติกรรมเหล่านี้อย่างเหมาะสมและได้ผล
คุณพ่อคุณแม่คนไหนที่มีข้อสงสัยเกี่ยวกับการเลี้ยงดูลูกน้อย อาการเจ็บป่วย พัฒนาการ หรือจิตวิทยาเด็ก สามารถโหลดแอปฯ หมอคู่คิดส์ เพื่อปรึกษาแพทย์ พยาบาล จิตแพทย์ หรือนักจิตวิทยาได้ทันที ใช้งานง่าย คุยได้ตลอด ผ่านระบบแชทและวิดีโอคอล ดาวน์โหลดและปรึกษาเลยวันนี้! ทั้งในระบบ iOS และ Android
โหลดแอปพลิเคชัน
และเริ่มปรึกษาได้เลย
“หมอคู่คิดส์” แอปฯ หมอเด็กออนไลน์
ดาวน์โหลดได้แล้ววันนี้
ติดต่อสอบถามเพิ่มเติม